بررسی مشخصات فنی هدست واقعیت مجازی Meta Quest 3

در نگاه اول به‌سادگی متوجه می‌شویم که هدست واقعیت مجازی متا کوئست ۳ در مقایسه با برادر بزرگ‌تر خود، طراحی ظریف‌‌تر و زیباتری را به ارمغان آورده است. اگر به یاد داشته باشید، متا ۲ طراحی ساده و زمختی داشت. هنگامی که دو دیوایس نام‌برده شده را درکنار یگدیگر قرار می‌دهیم، تفاوت آن‌ها به چشم می‌آید. توسعه‌دهندگان در طراحی متا کوئست ۳، بدنه سفید رنگ (Visual Interface) این هدست را کوچک‌تر کرده‌اند. با‌این حال قسمت تیره رنگ (Facial Interface) بزرگ‌تر شده و متریال بهتری در ساخت آن به کار گرفته شده است. از طرفی دیگر نیز، در طراحی جنس آن قسمتی از بدنه سیاه رنگ که روی صورت شما عزیزان می‌نشیند، از یک پارچه مخصوص استفاده شده است. وقوع این امر حس بهتری را به شما القا خواهد کرد. به‌شخصه هنگام استفاده از این هدست حس راحت‌تری را تجربه کردم. البته جنس سیلیکونی از قسمت نیز در سایت متا قابل خریداری است.

تمام موارد ذکر‌شده در پاراگراف بالا باعث شده‌اند تا Meta Quest 3 طراحی ارگونومیک‌تری را در اختیار علاقه‌مندان قرار بدهد. با‌این حال در این لحظه با یک ایراد مواجه می‌شویم. Meta Quest 3 نسبت به متا کوئست ۲، سخت‌افزار سنگین‌تری است. هدست موردنظر ۵۱۵ گرم وزن دارد. اگر به یاد داشته باشید، متا در طراحی کوئست ۲ یک قطعه اسپیسر را برای افراد عینکی در نظر گرفته بود. این امر در کوئست ۳ دچار تغییراتی شده و سازندگان با حذف قطعه موردنظر، آن را در داخل قسمت Facial Interface قرار داده‌اند. شما عزیزان می‌توانید به‌سادگی با استفاده از یک دکمه که درکنار لنز‌ها قرار گرفته، فاصله چشم خود را با آن تنظیم کنید. وقوع این امر ظرافت مثال‌زدنی را به طراحی کوئست ۳ اضافه کرده است.بحث لنز‌ها شد. توسعه‌دهندگان متا کوئست ۳ در ساخت این هدست از لنز‌های پنکیکی استفاده کرده‌اند که ساختار متفاوت‌تر و پیچیده‌تری نسبت به لنز‌های استفاده‌شده در هدست قبلی دارد. همچنین طراحان متا برای هدست موردنظر دو عدد LCD با رزولوشن ۲۰۶۴ در ۲۲۰۸ رو در نظر گرفته‌اند. از طرفی دیگر نیز باید گفت میدان دید لنز‌ها در ۱۱۰ درجه افقی و ۹۶ درجه عمودی تنظیم شده‌اند. شما می‌توانید با استفاده از چرخ IPD زیر بدنه سفید رنگ، فاصله بین لنز‌ها را به دلخواه خود تنظیم کنید.

 تمامی نکات و بهبود‌های ذکر‌شده درکنار ارائه نرخ فریم ۱۲۰ هرتزی باعث‌ شده‌اند که در حین تجربه Meta Quest 3 شاهد تصاویر زنده‌تر، پرجزئیات‌تر و پویا‌تری باشیم.

این دستگاه با استفاده از یک کابل تایپ سی به سی شارژ ‌می‌شود. سازندگان برای خریداران یک پاور ۱۸ واتی را در نظر گرفته‌اند. صادقانه بگویم این مورد باتوجه‌به‌ استاندارد‌های امروزی کمی در ذوق می‌زند. از طرفی دیگر نیز، متا کوئست ۳ یک درگاه جک سه و نیم میلی‌متری در طراحی خود لحاظ کرده است. ‌همچنین چهار عدد بلند‌گو نیز روی دسته‌های متصل به هدست قرار گرفته‌اند که از کیفیت مطلوبی برخوردار هستند. متاکوئست ۳ از نظر اسپیکرها خاص بوده و مثل متاکوئست ۲، تو سومین نسخه هم اسپیکرهای داخلی استریو با پشتیبانی 3D Audio حضور دارند. بلندی و کیفیت صدای اسپیکرهای کوئست ۳ از نسخه دوم بهتر و البته بیشتره، این امر نیز به‌دلیل شیوه جایگیری هدفون‌ها در مقایسه با سخت‌افزار قبلی است. گوش دادن به آهنگ‌های مختلف در حین انجام کار‌های روزمره تجربه دلنشینی را رقم می‌زند.

البته فراموش نکنید به‌خاطر ساختار اسپیکرها، افراد کنار شما صدا را کامل می‌شنوند. به همین منظور می‌توانید از درگاه جک ۳٫۵ میلی‌متر برای اتصال هدفون‌ استفاده کنید. یک ایراد اساسی متا کوئست ۳ مربوط‌به عمر باتری آن است.، شما می‌توانید به‌طور میانگین حدود ۲ ساعت از این دیوایس استفاده بکنید. همان‌طور که در ابتدای این پاراگراف ذکر کردم، باتوجه‌به قدرت کم پاور، شارژ‌شدن دوباره این هدست نیز زمان تقریبا زیادی برده و این امر می‌تواند به تجربه کلی آن ضرر بزند.

کمی راجع به کنترلرها‌ی این هدست صحبت کنیم. به‌طور خلاصه بگویم طراحی تاچ‌ پلاس متا کوئست ۳ از هر نظری یک قدم رو به جلو برای سازندگان خود است. دیگر خبری از حلقه‌های ردیابی نبوده و در عوض این مورد در خود تاچ پلاس گنجانده شده است. کنترلر‌های متاکوئست سه از قابلیت ردیابی خودکار برخوردار هستند. همین ساده‌تر شدن شکل طراحی کنترلرها، تجربه در دست گرفتن آن‌ها را خیلی راحت‌تر و دلچسب‌تر کرده است.

از طرفی دیگر نیز قابلیت ترو تاچ این کنترلرها هم باعث می‌شوند حس واقعی‌تری را تجربه کنید. نکته مثبت دیگر تاچ پلاس، دکمه‌ای است که کنار دسته آن طراحی شده تا شما عزیزان خیلی راحت بتوانید باتری‌های کنترلر‌های نام‌برده شده را تعویض کنید. ساختار جدیدی که بدون شک به عمر بیشتر آن‌ها کمک زیادی می‌کند.در نهایت هم بگویم در ساخت هدست واقعیت مجازی جدید متا از تراشه Qualcomm Snapdragon XR2 Gen 2 استفاده شده است. این امر درکنار حافظه رم ۸ گیگابایتی باعث شد‌ه‌اند که ما تجربه نرم‌تر و پرسرعت‌تری را هم در حین تجربه بازی‌ها و هم در استفاده کلی از این هدست داشته باشیم.

متا کوئست ۳ از OS آکیولس موبایل استفاده می‌کند. این سیستم‌عامل بر پایه اندروید نسخه ۱۲ طراحی شده است. برای دانلود بازی‌ها و اپ‌های مختلف باید از فروشگاه اختصاصی آکیولس استفاده بکنید. در مقام مقایسه با کوئست ۲، ساختار کلی رابط کاربری کوئست ۳ هم دقیقا مثل برادر بزرگتر خود است. شما عزیزان در اولین مواجه با محیط نرم‌افزاری این هدست، یک نوار را مشاهده می‌کنید که در قسمت پایین قرار گرفته و ازطریق آن می‌توانید به امکانات مختلف کوئست ۳ دسترسی داشته باشید.

طراحان در این نسخه رابط کاربری خیلی پرجزییات‌تر و زیباتری را در نظر گرفته‌اند

. راحتی در دسترسی و استفاده نیز از دیگر نکات مثبت آن است. شاید در برخی مواقع به یک سری باگ‌‌ و هنگ‌های جزئئ برخورد داشته باشید. نظر شخص من را بخواهید، این امر به نظرم در دستگاه‌هایی که بر پایه اندروید ساخته شد‌ه‌اند، طبیعی است و شاید خرده‌ی چندانی نتوان به آن گرفت. بااین‌حال انتظار می‌رود سازندگان با انتشار آپدیت‌های پی در پی این مشکل را نیز حل کنند. مشکل بزرگ دیگر این دستگاه مربوط‌به راه‌اندازی آن است که به‌دلیل تحریم‌های وضع‌شده از جانب متا، دردسر‌های فراوانی را برای شما ایجاد خواهد کرد. نکته‌ای که به نظرم بهتر است قبل از خرید با دقت به آن توجه داشته باشید.

از راه‌اندازی گفتیم، شما با استفاده از متا کوئست ۳ می‌توانید خیلی راحت وب‌گردی بکنید. ایمیل‌های خود را چک کنید. نرم‌افزار پیام‌رسان واتساپ نصب کرده و به تماشای فیلم و سریال‌های محبوب خود بنشینید. از طرفی دیگر نیز امکان مالتی تسک از کوئست ۲ به کوئست ۳ امده و به شما اجازه می‌دهد که سه پنجره را به‌صورت همزمان برای انجام کارهای مختلف باز کنید. این ویژگی وقتی جذاب می‌شود که حالت Switch View رو بزنید. حالا پنجره‌ها ابعاد بزرگتری داشته و در مقابل چشمان شما یک میز کار بزرگ قرار ‌می‌گیرد. این امر راحتی رسیدگی به امور روزمره و کارهای شما را افزایش می‌دهد.

یک حالت خیلی جالب به نام اینتر ایمرسیو در متا کوئست ۳ قرار دارد. با استفاده از این گزینه شما می‌توانید به‌طور کل از فضای واقعی خود درآمده و محیط دور خود وارد یک فضای مجازی کنید. همچنین قادر خواهید بود تم‌های مختلفی هم از ستنیگ این دستگاه انتخاب کنید. به شخصه هنگام استفاده از این دستگاه، یک استیشن فضایی و شهری با حال و هوای سایبرپانکی را تست کردم. تجربه قابل‌توجهی بود. به‌عنوان مثال در همین حالت می‌توانید آواتاری را که از پیش طراحی کردید در درون یک آینه ببینید. در دل‌چسب بودن این مورد شکی نیست. با‌این حال باید توجه داشته باشید که ممکن است بعد از مدتی چشم و ذهن شما به‌طرز قابل توجهی احساس خستگی کند.

یکی دیگر از جالب‌ترین ویژگی‌های متا کوئست ۳ قابلیت Hand and Body Tracking است. وقتی تو ستینگ دستگاه آن را فعال کنید، می‌توانید تاچ‌ پلاس‌های کوئست ۳ را کنار گذاشته و با دست‌های خود با این هدست کار کنید. شاید در ابتدا این امر کمی سخت باشد. اما به مرور زمان و وقتی که به نحوه کارکرد آن عادت کنید، استفاده از قابلیت نام‌برده شده راحت‌تر می‌شود.

همان‌طور که شما همراهان گرامی زومجی احتمالا از آن مطلع هستید، هدست واقعیت مجازی متا کوئست ۳ با شعار میکس ریلتی (mixed reality) عرضه شد. میکس ریلتی درواقع به ترکیب واقعیت دنیای بیرون با دنیای مجازی درون هدست گفته می‌شود. وقتی داخل فروشگاه متا شوید، یک گزینه با همین نام مشاهده می‌کنید. قسمت موردنظر تمام نرم‌افزار‌ها و بازی‌هایی را که از این قابلیت پشتیانی می‌کنند، در اختیار شما قرار داده است. به‌عنوان مثال یک بازی با نام First Encounters را می‌توانید دانلود کنید. در هنگام شروع این اثر، هدست از شما می‌خواهد تا محیط اطراف خود را اسکن کنید. انصافا این امر با دقت فراوانی انجام می‌شود. پس از انجام فرایند موردنظر یک سری موجود خیلی بامزه را شما باید در محیطی قرار دارید، از بین ببرید.

مثال دیگر مربوط‌به نرم‌افزاری با نام آرکیو (Arkio) است. من در رشته معماری تحصیلاتم را به پایان رساندم. استفاده از این نرم‌افزار تجربه عجیبی را برای من رقم زد. شما می‌توانید در داخل این نرم‌افزار کار طراحی یک بنا یا شهر را انجام بدهید. تغییر مقایس بدهید. تصور کنید که یک ماکت سه‌بعدی در جلوی چشمان شما قرار دارد و قادر هستید هرکاری که دلتان می‌خواهد با آن انجام بدهید. اندازه دیوار‌ه‌ها رو پیدا کنید. مدل حجم را عوض کرده وارد فضای موردنظر خود بشوید. نتیجه طراحی خود را دیده و در صورت نیاز به تغییر رنگ دیواره‌ها بپردازید. شما می‌توانید در قامت یک دی جی عمل کنید. برای خود ورک روم درست کرده و با آرامش بیشتری به انجام کارهای بپردازید. ويژگی بسیار قابل توجهی که به‌طور قطع در آینده بیشتر از آن خواهیم شنید و توسعه‌دهندگان مختلف مانور زیادی روی آن خواهند داد.

بازی‌ها و تجربه گیمینگ متا کوئست ۳

خب بهتر است به سراغ مهم‌ترین بخش برویم. متا در فروشگا‌ه‌ خود، بازی‌های رایگان باکیفیتی را مثل هایپر دش، گان رایدرز قرار داده است. از طرفیس دیگر نیز نسخه تریال چند عدد از بازی‌های معروف مثل سوپرهات یا بیت سیبر را می‌توانید به مدت زمان مشخص‌شده‌ای تجربه کنید. همچنین شما عزیزان قادر خواهید بود ازطریق پلتفرم استیم هم به تجربه‌ بازی‌های مختلف واقعیت مجازی مثل Half-Life Alyx بپردازید.

متأسفانه رزیدنت ایول ۴ وی آر که شهرت زیادی هم دارد، نیازمند هزینه‌ی زیادی است. البته شما می‌توانید بازی‌ها را به روش‌های دیگری هم تهیه بکنید که بیان آن در قالب این متن نمی‌گنجد. برای شرح بهتر تجربه گیمینگ متا کوئست ۳ باید بگویم شما قرار است جنس دیگری از گیمینگ را تجربه کنید. واقعیت امر تجربه محیط‌های درون بازی از دیدگاه اول شخص و قرارگیری کامل در آن محیط تجربه خاص و عجیبی است. به‌طور قطع اکثر شما عزیزان درست مثل من وقتی که در سن کودکی قرار داشتید، تصور کرده‌اید که اگر در یکی از محیط‌های بازی‌های محبوب خود قرار بگیرید چه واکنشی نشان خواهید داد. حقیقت امر خلق یک تجربه بسیار اعجا‌ب‌‌انگیز است. با‌‌این حال یک ایراد وجود دارد. آن هم خستگی چشم و ذهن شما است. به شخصه پس از انجام بازی‌های متنوع، حدود دو الی سه ساعت از انجام باقی کار‌ها عاجز بودم. خستگی شدیدی که شاید در بلند مدت برخلاف جنس تجربه تازه‌ای که به آن اشاره کردم، مضر باشد. سوالی که پیش می‌آید این است که آیا این سبک از آثار ویدیوگیمی قابلیت رقابت با دنیایی که پشت تلویزیون‌های خود به پیشبرد آن پرداختیم، دارد یا خیر. جوابی که به‌طور قطع در آینده جوانب بیشتری از آن برای ما مشخص خواهد شد

جمع بندی متا کوئست ۳

در بخش پایانی باید به این موضوع اشاره کنم که متا کوئست ۳ در حال حاضر با ظرفیت‌های ۱۲۸ و ۵۱۲ گیگابایت تو بازار جهانی عرضه شده است. قیمت این دستگاه در بازار ایران نیز از حدود ۳۰ میلیون تومان شروع می‌شود. Meta Quest 3 از همه لحاظ یک قدم رو به جلو برای سازنده‌های خود است. پیشرفت در طراحی، کیفیت بصری، رابط کاربری، میکس ریلتی و کلی نکته‌های مثبت دیگر که تو طول متن به آن‌ها اشاره کردیم. اگر بخوهام این دیوایس رو با هدست‌ هم رده خود، یعنی وی آر ۲ مقایسه کنم، متا کوئست ۳ قیمت تقریبا مشابه‌ای با ساخته سونی دارد. به‌صورت مستقل هم می‌شود از آن استفادش کرد. به‌راحتی قابلیت جابه‌جایی دارد. استفاده از پتلفرم استیم نیز جز ویژگی‌هایی است که نباید به‌سادگی از یاد ببریم. متا کوئست ۳ برخلاف PSVR2 نیاز به اتصال به یک کنسول نداشته و هزینه خرید یک پلی استیشن ۵ را بر دوش شما نمی‌گذارد.

اگر نظر شخصی خود را بخواهم بگویم، بهتر است به این دستگاه به‌عنوان یک کنسول مستقل خانگی نگاه نکنید. کوئست ۳ هزینه خرید بالا و دردسرهای مختص به خود را داشته و ممکن است پس از چند ماه برای شما عزیزان تکراری شود. داستان موشن سیکنس و سردرد و چشم درد را هم از یاد نبرید. پس باتوجه‌به این موارد بهتر است تصمیم بگیریم.

درنهایت نیز، در طول استفاده از هدست موردنظر عبارت واقعیت مجازی و قرار گیری این دو واژه کاملا متضاد درکنار یکدیگر، خیلی ذهن من را درگیر کرد. آیا به نظر شما درست است تا همه‌چیز به سمت این مسیر حرکت کند؟ دنیای واقعی را نمی‌توان نادیده گرفت. تجربه‌های ما را همین وقوع اتفاقات مختلف در دنیای واقعی است که می‌سازد.